Kto ponosi konsekwencje samowoli budowlanej?

09 lip Kto ponosi konsekwencje samowoli budowlanej?

Spadek w postaci domu będącego samowolą budowlaną może nastręczyć wielu problemów.

Czym jest samowola budowlana?

Przepisy prawa nie definiują pojęcia samowoli budowlanej. Jednakże powszechnie przyjmuje się, że samowolą budowlaną jest:

– budowa obiektu bez pozwolenia na budowę (przy czym należy pamiętać, że nie zawsze konieczne jest pozwolenie na budowę),

– budowa obiektu bez zgłoszenia,

– budowa obiektu pomimo wniesienia sprzeciwu do zgłoszenia,

– rozbiórka obiektu bez pozwolenia,

– budowa obiektu z odstępstwami w stosunku do uzyskanego pozwolenia.

Ocena czy doszło do naruszenia przepisów prawa budowlanego należy do kompetencji inspektora nadzoru budowlanego.

Skutki samowoli budowlanej

Odkrycie przez organy nadzoru budowlanego samowoli budowlanej może zakończyć się nakazem rozbiórki, a w skrajnych przypadkach nawet postępowaniem karnym. Warto jednak zaznaczyć, że nie zawsze konsekwencje muszą być tak dotkliwe. Mianowicie, w przypadku, gdy budowa jest zgodna z przepisami o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz nie narusza przepisów, w tym techniczno-budowlanych, w zakresie uniemożliwiającym doprowadzenie obiektu budowlanego lub jego części do stanu zgodnego z prawem, to właściwy organ wstrzymuje postanowieniem prowadzenie robót budowlanych. W takim postanowieniu organ nakłada obowiązek przedstawienia właściwych dokumentów w wyznaczonym przez siebie terminie, a także ustala wysokość opłaty legalizacyjnej. Gdy nie dojdzie do przedstawienia owych dokumentów, organ nakaże rozbiórkę budynku.

Samowola budowlana w spadku

Istotnym zagadnieniem jest odpowiedź na pytanie, co się dzieje w przypadku, gdy odziedziczymy budynek będący samowolą budowlaną. Przede wszystkim należy podkreślić, że dziedziczenie skutkuje wstąpieniem nie tylko w ogół praw, ale również obowiązków zmarłego. W konsekwencji, na spadkobierców przechodzi również między innymi obowiązek uiszczenia opłaty legalizacyjnej w razie odkrycia samowoli budowlanej przez organ nadzoru budowlanego. Nie ma przy tym znaczenia, kto dopuścił się samowoli budowlanej, a jedynie to, kto jest aktualnie właścicielem takiej nieruchomości. Oznacza to, że dla uniknięcia przez spadkobiercę obowiązku uiszczenia opłaty legalizacyjnej konieczne jest odrzucenie spadku. Natomiast w razie przyjęcia spadku powoływanie się na okoliczność, że to zmarły dopuścił się samowoli budowlanej będzie bezskuteczne i nie zostanie uwzględnione – ani przez inspektora nadzoru budowlanego, ani przez sąd. Wynika to z przepisów Prawa budowlanego, które nakładają na aktualnego właściciela nieruchomości obowiązek uiszczenia opłaty legalizacyjnej oraz wykonania innych postanowień nakazanych w decyzji organu nadzoru budowlanego.